Portugalia to kraj na zachodnim krańcu Europy, na którym dla starożytnych kończyła się Ziemia. To właśnie położenie geograficzne miało bezsporny wpływ na wielkie wyprawy odkrywcze i badawcze, dzięki którym Portugalczycy w okresie swojej ekspansji stworzyli imperium o znaczeniu światowym. Kraj, w którego świadomości, pomnikach historii i dziełach kultury, trwa wciąż pamięć niegdysiejszej potęgi, znaczenia i bogactwa. To wyjątkowo piękna część Europy, bogata zarówno w rzeki, lasy i doliny na północy, jak i urozmaiconą linię brzegową, obejmującą plaże, klify i jaskinie, na południu. Kraj, którego krajobraz ulega diametralnym zmianom na niewielkich odległościach.

Caldo verde
Opłaca się kupować zupy, które są nie tylko tanie, ale również bardzo pożywne, tak że z powodzeniem mogą zastąpić dania główne. Do popularnych i sycących zup zalicza się gęsty bulion warzywny caldo verde (z kapustą, ziemniakami, a niekiedy także z kawałkami szynki). We wszystkich lokalach można kupić smaczną sopa á alentejana - zupę czosnkową z chlebem i gotowanym jajkiem. Oprócz tego zawsze warto zamówić zupę z ryb lub mięczaków.

Bacalhau
Na wybrzeżu podaje się głównie dania z ryb i owoców morza: kraby, krewetki, langusty, mięczaki i ogromne skorupiaki, natomiast spośród ryb wspaniałe cefale, tuńczyki i mieczniki. Najpopularniejsze danie tego typu przyrządza się z bacalhau (suszonego i solonego dorsza). Jest to danie narodowe, które rzekomo można przyrządzić na 365 sposobów. Z Portugalią kojarzy się zapach sardynek (sardinhas) pieczonych na grillu. Na wybrzeżu każdy powinien spróbować dwóch dań: cataplana (gotowane pod dużym ciśnieniem owoce morza i kawałki szynki; nazwa pochodzi od miedzianego naczynia, w którym danie to jest zawsze przyrządzane) oraz arroz de marisco (obfite danie z owoców morza z dodatkiem ryżu). Obie potrawy podawane są zawsze w porcjach dla co najmniej dwóch osób.

Porco alentejana
Dania mięsne nie wyróżniają się niczym szczególnym. Przeważnie doprawione są ostrym sosem chilli (piri-piri); niekiedy sos podawany jest osobno. Dużą popularnością cieszą się smażone lub pieczone befsztyki wołowe i wieprzowe. Kurczaki podaje się właściwie w każdym lokalu, a najsmaczniejszy jest z grilla (no churrasco); niektóre restauracje specjalizują się w tego rodzaju daniach. Do innych, bardziej egzotycznych przysmaków zaliczana jest wędzona szynka (presunto), pochodząca z północy kraju (zwłaszcza z Chaves) oraz bardzo popularna i niezwykle smaczna porco alentejana (wieprzowina gotowana z mięczakami); ta potrawa, pochodząca prawdopodobnie z Alentejo, należy do najlepszych przysmaków na świecie.

Tripas
Warto też skusić się na dwie potrawy regionalne: w Porto zjeść można tripas (flaczki), czyli posiekane żołądki z fasolką i przyprawami; natomiast w niedziele w wielu restauracjach serwuje się Cozido á Portuguesa, czyli bulion z mięsem, w którym można znaleźć nawet ucho świni. Nie polecamy dania o nazwie Papas de Sarrabulho, które jest bardzo krwiste (jest to danie z gotowanej krwi bydlęcej) i dużo w nim chleba.

Salada mista
Z dań lekkostrawnych w każdej restauracji zamówić można salada mista (zestaw sałatek), który składa się głównie z pomidorów, cebuli i oliwek; można też poprosić, aby sałatka była bez oleju (sem óleo), ale wtedy traci ona swój niepowtarzalny smak. Wegetarianie mogą mieć duże trudności ze znalezieniem odpowiedniej restauracji, z wyjątkiem Lizbony i Algarve, gdzie większy wybór dań obejmuje potrawy pochodzące również spoza Portugalii. Do przyrządzania potraw używa się zwykle swojskich jaj; niestety, w mniejszych miejscowościach podaje się głównie omlety, smażone jajka, frytki i sałatę, przez co codzienne posiłki stają się mało urozmaicone.
 

CORRIDA
Walka byków zwana po portugalsku corrida lub tourada to kontrowersyjny i niezwykle barwny pojedynek między człowiekiem i zwierzęciem. Od korridy hiszpańskiej różni się przede wszystkim w dwóch aspektach. Po pierwsze, znaczną część tourady stanowią popisy sztuki jeździeckiej podczas pojedynku między jeźdźcem na koniu a bykiem. Jeździec prezentuje tzw. sztukę Marialvy, czyli najdoskonalsze i zarazem najtrudniejsze techniki ujeżdżania, upowszechnione przez markiza de Marialva - królewskiego koniuszego w latach 1770-1799. Po drugie, byk nie jest brutalnie zabijany na oczach publiczności. Zakazano tego w 1799 roku, kiedy to na oczach króla i całego dworu byk śmiertelnie zaatakował hrabiego Arcos (syna Marialvy). Korridy zazwyczaj odbywają się w czwartki i niedziele w sezonie trwającym od niedzieli wielkanocnej do października. Większość walk ma miejsce w regionie Ribatejo, gdzie hoduje się najwięcej byków. Walkę byków rozpoczyna uroczysta ceremonia, podczas której przy dźwiękach tradycyjnej muzyki ma miejsce publiczna prezentacja uczestników korridy. Są nimi: cavaleiro - jeździec na koniu, który ma za zadanie osłabić byka, wbijając w kark zwierzęcia lance z hakami zw. farpas lub bandarilhas. peőes de brega zw. inaczej toureiros - grupa pieszych towarzyszy jeźdźca, wyposażonych w żółte i różowe peleryny, którymi zachęcają byka do szarży na cavaleiro; oraz forcados - zazwyczaj ośmioosobowa grupa tradycyjnie nieopłacanych ochotników, których zadaniem jest pokonanie byka gołymi rękami. Pojedynek rozpoczyna się od wejścia cavaliero, który stara się wbić kilka farpas w kark byka naganianego przez toureiros. Gdy to nastąpi, a byk jest już dostatecznie zmęczony, na arenę wkraczają forcados. Ta część pojedynku, zwana pega, jest najbardziej brawurowa. Przed pojedynczy rząd stojących forcados wysuwa się ich przywódca i słowami "Toiro, eh toiro" zachęca byka do ataku, a gdy to nie poskutkuje, rzuca się między rogi zwierzęcia (zabezpieczone skórzanymi kapturkami) chwytając go za łeb. Inni forcados próbują powalić byka na ziemię. Jeśli zwierzę ucieknie, jeden nieszczęśnik zw. rabejador musi chwycić byka za ogon i trzymać za wszelką cenę. Gdy uda się w końcu pokonać byka, wyprowadzany jest on z areny przez grupę krów z miedzianymi dzwonkami na szyi.

Azulejos
Azulejos będąc jedną z najbardziej ekspresyjnych form kultury Portugalii, stanowi zarazem jeden z najbardziej oryginalnych wkładów tego kraju do kultury światowej. Ten ciekawy element dekoracyjny stosowany w Portugalii od ponad 500 lat jest przede wszystkim specyficznym nośnikiem historii, źródłem wiedzy na temat zmieniającej się mody i obyczajów, oraz zapisem wizji świata indywidualnych twórców. Portugalskie słowo "azulejo", które najprawdopodobniej powstało z przekształcenia arabskiego słowa "al zulaique" (gładki kamień), stosowane jest do określenia pokrytej dekoracją kwadratowej, emaliowanej płytki ceramicznej. Tego rodzaju azulejos występują też w innych krajach m. in. w Hiszpanii, Włoszech, Holandii, Turcji, Maroko, czy Iranie, lecz w żadnym z nich nie są stosowane na tak szeroką skalę jak w Portugalii. Zajmują one tu szczególną pozycję w szeroko rozumianej twórczości artystycznej, stanowiąc nieodłączny element architektury portugalskiej, dekorując ogromne powierzchnie ścian zarówno we wnętrzach, jak i na zewnątrz budynków. Będąc w Portugalii, niemal na każdym kroku można natknąć się na przepiękne, często zabytkowe, dekoracje z ceramicznych płytek. Są wszechobecne, dlatego też nie sposób wymienić wszystkich wartych zobaczenia miejsc. Na pewno najlepszy pogląd na tradycje portugalskich azulejos da wizyta (choćby wirtualna) w Museu Nacional do Azulejo w Lizbonie - http://www.mnazulejo-ipmuseus.pt , oraz w podziemnej galerii nowoczesnych azulejos, jaką niewątpliwie są stacje lizbońskiego metra - http://www.metrolisboa.pt

Bank i waluta
Banki są czynne zazwyczaj od 8.30 do 15.00. W soboty i niedziele są zamknięte. Prawie wszystkie banki dysponują bankomatami, w których można podjąć gotówkę za pomocą kart EC lub kart kredytowych. Również w Portugalii od 01.01.2002 jednostką monetarną jest euro, które dzieli się na 100 eurocentów. Symbolem euro jest E. Banknoty występują w nominałach 500, 200, 100, 50, 20, 10, 5, a monety: 2, 1 euro i 50, 20, 10, 5, 2 i 1 cent.

Czas
Będąc w Portugalii, należy przesunąć zegarki o 1 godzinę do tyłu. Obowiązuje tu również podział na czas letni i zimowy.

Godziny otwarcia
Sklepy są czynne codziennie, z wyjątkiem niedziel, w godz. 9.00-13.00 oraz 15.00-19.00. W sobotnie popołudnia sklepy są zamknięte. Większe centra handlowe w Faro i Guia są otwarte bez przerwy w godz. 9.00-22.00.

Informacja turystyczna
Albufeira: "Geral do Turismo", Rua 5. de Outubro, czynna w dni powszednie 9.00-13.00 i 15.00-17.30 (w sobotnie popołudnia nieczynna). Lagos: Turismo w centrum miejscowości, w pobliżu kawiarni Abrigo, czynna w zwykłych godzinach pracy. Armaccedilacirc;o de Pera: Avenida Marginal, w pobliżu postoju taksówek. Praia da Rocha: Avenida Tomás Cabrita.

Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Portugalskiej do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty (nowego i starego wzoru - ten drugi ważny do końca 2007 r.). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę w przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych należy zwrócić na aktualność zdjęcia). Uwaga: w Regionach Autonomicznych Madery i Azorów obowiązują takie same zasady wjazdu, pobytu i opieki zdrowotnej jak w części kontynentalnej terytorium Portugalii. W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie z uwagi na zasady polityki bezpieczeństwa i zdrowia publicznego. Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące mają obywatele UE: - zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w goszczącym państwie członkowskim; - posiadający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej goszczącego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne; - przybyli do goszczącego państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na swoje utrzymanie. W przypadku takiego pobytu państwa członkowskie mogą wymagać od obywateli UE jedynie rejestracji w urzędzie właściwym dla miejsca pobytu i uzyskania dowodu zarejestrowania się. Przy pobycie dłuższym niż 90 dni należy wystąpić do lokalnego oddziału Urzędu ds. Cudzoziemców i Granic (Serviço de Estrangeiros e Fronteiras, SEF) z wnioskiem o wydanie karty pobytu. Aby ją uzyskać, należy udokumentować posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego i środków wystarczających na pokrycie kosztów utrzymania oraz ewentualnie przedstawić inne dokumenty, w zależności od celu pobytu (np. potwierdzenie przyjęcia na studia lub prowadzenia działalności gospodarczej). Szczegółowe informacje dla osób zamierzających podjąć w Portugalii pracę: www.sef.pt, a także: www.lojadocidadao.pt. Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej dostępne są na stronach internetowych Ambasady RP w Lizbonie: www.emb-polonia.pt oraz na stronie internetowej MSZ: www.msz.gov.pl w dziale Informacje konsularne - "Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG".

Zgodnie z normą unijną nie istnieją ograniczenia w przewozie towarów przeznaczonych do użytku osobistego

Nie występują zagrożenia sanitarne i nie wymaga się specjalnych szczepień. Doraźną pomoc medyczną można uzyskać w przyszpitalnych oddziałach pogotowia ratunkowego (Urgenias). Istnieje rozwinięta sieć prywatnych placówek medycznych. Cena standardowej prywatnej wizyty wynosi ok. 70 EUR. Wiele lekarstw dostępnych jest bez recepty, a pracownicy aptek zwykle są w stanie udzielić fachowej porady. W Portugalii obowiązuje współuczestnictwo w opłatach za świadczenia. Ze względu na kolejki w państwowej służbie zdrowia i wysokie koszty opieki medycznej wskazane jest wykupienie dodatkowego indywidualnego ubezpieczenia. Osoby opłacające w Polsce składki na Narodowy Fundusz Zdrowia mogą korzystać w Portugalii z publicznych placówek opieki zdrowotnej. Uwaga: 1 stycznia 2006 r. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) zastąpiła dotychczasowy druk E-111 umożliwiający obywatelom Unii korzystanie z opieki medycznej w innych krajach członkowskich. Aby ją otrzymać, wystarczy zgłosić się do najbliższego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wskazane jest wykupienie indywidualnego pakietu ubezpieczeniowego, szczególnie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (poza EKUZ). ¦wiadczenia zapewnione przez EKUZ nie obejmują tych przypadków. Szczegółowe informacje nt. EKUZ zamieszczone są na stronach internetowych NFZ: www.nfz.gov.pl

Turyści mogą posługiwać się polskim prawem jazdy. Rezydenci powinni je wymienić na portugalskie. Zielona karta nie jest wymagana. Obowiązkowe jest zapinanie pasów bezpieczeństwa na przednich i tylnych siedzeniach. Maksymalny dopuszczalny poziom alkoholu we krwi to 0,5 promila. Zabronione jest rozmawianie przez telefon komórkowy podczas prowadzenia samochodu. Sieć płatnych autostrad jest dobrze rozwinięta (opłata w zależności od przejechanych kilometrów). Nie należy wjeżdżać na autostrady przez bramki oznaczone jako Via Verde, ponieważ są one zarezerwowane dla pojazdów mających elektroniczne czytniki umożliwiające pobieranie opłaty bezpośrednio z konta bankowego. Uwaga: Od grudnia 2005 r. w Portugalii obowiązują surowe przepisy w zakresie sprawdzania ważności polis ubezpieczenia OC. Jeśli policja stwierdzi brak ważnej polisy, może ukarać kierowcę mandatem w wysokości od 500 do 2500 EUR, a także zatrzymać pojazd do czasu wyjaśnienia i opłacenia wszelkich kosztów związanych z przywróceniem ważności polisy ubezpieczeniowej.

Nie ma ograniczeń.

Portugalia nie jest krajem mniej bezpiecznym niż inne kraje UE. W miejscach wzmożonego ruchu, takich jak dworce, środki komunikacji i miejsca odwiedzane masowo przez turystów, zdarzają się kradzieże kieszonkowe. Ponieważ samochody zaparkowane w miejscach publicznych bywają okradane, lepiej nie zostawiać w nich na widocznym miejscu przedmiotów mogących skusić złodzieja. W Lizbonie, w Palácio Foz, na Praça dos Restauradores, znajduje się posterunek policji przeznaczony dla turystów (Polícia de Segurança Pública, Esquadra de Turismo), gdzie bez problemu można się porozumieć w języku angielskim. W nagłych sytuacjach policję lub pogotowie ratunkowe można wezwać, telefonując pod numer 112.